دو دلیل مهم برای بچه دادن کندو

مانند ما انسان ها، زنبورها برای زندگی خود به فضایی احتیاج دارند. آنها به مکانی برای پرورش لاروها، نگهداری عسل و گرده و سایر موارد نیاز خواهند داشت. در بهار و تابستان، یک کلنی می تواند به شکل بسیار فوق العاده ای گسترش پیدا کند؛ هم در تعداد و هم در فضای مورد نیاز. وقتی فضا بیش از حد محدود شود، زنبورها به یک راه حل نیاز دارند.

راه حل زنبورها درست کردن یک کندو یا کلنی جدید است که به آن در زبان فارسی بچه دادن کندو و در زبان لاتین Swarming گفته می شود. در واقع این اتفاق واکنشی در برابر کمبود فضا در کندو به ویژه در زمانی است که زنبور عسل ملکه میزان تخمریزی فراوانی دارد و تعداد زنبورهای کلنی در فصل بهار و تابستان افزایش می یابد.

البته این تنها دلیل بچه دادن کندو نیست. دلایل دیگری نیز وجود دارد. با این حال به طور کلی می توان علت بچه دادن کندو را 2 دلیل بیان کرد که هر کدام از این دلایل برای تصمیم گیران در کلنی اهمیت زیادی دارند.

زنبوردار حرفه ای با دانش نسبت به این نکات، می تواند خیلی بهتر از این پدیده جلوگیری کند یا آن را به بهترین شکل ممکن مدیریت نماید.زنبورهای تصمیم ساز در کلنی در تلاش هستند تا کلنی و اعضا آن سالم بمانند و از مرگ و میر زنبورها جلوگیری به عمل آید. این تصمیم هرچه که هست به نفع کلنی است و همه آن را می پذیرند. با این حال، دلیل این تصمیم به احتمال زیاد یکی از دو دلیل زیر است.

کمبود فضا در کندو، علت اصلی بچه دادن کندو
واضح ترین و آسان ترین ارزیابی دلیل بچه دادن کندو توسط زنبورها، صرفاً برطرف کردن کمبود فضا است. همیشه این اتفاق در طبیعت رخ می دهد. وقتی یک کلنی بیش از ظرفیت خانه خود رشد می کند، زنبورها تصمیم می گیرند کلنی جدیدی شکل دهند. این اتفاق به ویژه در جعبه های چوبی ساخته شده توسط انسان بیشتر ایجاد می شود؛ چراکه امکان گسترش کلنی به سادگی توسط زنبورها امکان پذیر نیست و فضا کاملا محدود است.

ما انسان ها در واقع از زنبورهای خود با استفاده از ساختارهایی که با سهولت نسبی گسترش می یابند، مراقبت می کنیم. استفاده از کندوهای جعبه ای به زنبوردار این امکان را می دهد که پتانسیل کلنی برای بچه دادن کندو را پیش بینی کند و براساس آن عمل کند. البته این کار همیشه ممکن نیست و زنبورها ممکن است در نهایت بدون پیش بینی هم اقدام به بچه دادن کنند.

روند ساده سازی شده بچه دادن کندو به دلیل کمبود فضا به این صورت است:

-  به هر دلیلی، کلنی تصمیم می گیرد که باید اقدام به بچه دادن کنند
-  ملکه های آینده، در سلول های ملکه آماده می شوند
-  قبل از ظهور هر ملکه جدید، ملکه موجود و حدود نیمی از زنبورهای موجود در کلنی، کندو را ترک می کنند و به دنبال خانه دیگری می گردند
-  اولین ملکه در کندو قدیمی است و مطمئن می شود که او تنها ملکه بزرگسال است
-  زنبورهای باقی مانده او را ملکه جدید خود می دانند
-  در این شرایط 2 کلنی داریم که تقریباً نیمی از اندازه اصلی هستند که در مناطق مختلف زندگی می کنند.

البته این موضوع که چرا و چه زمانی این تصمیم را می گیرند موضوع کاملا پیچیده ای است. با این حال از برخی تحرک ها در کلنی زنبور عسل می توان به این نتیجه رسید که زنبورها به دلیل کمبود فضا قصد بچه دادن کندو را دارند.

بچه دادن کندو به دلیل تولید مثل
کلنی از بسیاری جهات به عنوان یک ارگانیسم خود به خودی عمل می کند. خرد جمعی کلونی از آگاهی هر زنبور عسل بسیار فراتر می رود. کلنی مانند هر ارگانیسم نیاز به زنده ماندن و همچنین انگیزه ای برای تولید مثل دارد. بسیاری از کلنی ها تنها به این دلیل اقدام به بچه دادن می کنند که بتوانند بیشتر تولید مثل کرده و رشد کنند.

ایجاد دو کلنی از یک کلنی، اتفاقی طبیعی و مثبت است که از رشد سریع یک کلنی حمایت می کند. با داشتن یک ملکه در هر کلنی، می توان تلاش های متفاوتی برای پرورش فرزند انجام داد. در واقع بچه دادن کندو کمک می کند تا کلنی رشد بیشتری داشته باشد. دو ملکه در دو کلنی وجود دارند که هر کدام قدرت تخمریزی دارند و می توانند جمعیتی فراتر از یک کلنی را ایجاد کنند و هیچ چیز مهمتر از رشد و گسترش کلنی نیست.

یک نکته اجتماعی در مورد بچه دادن کندو
یکی از نکات جالب توجه در مورد بچه دادن کندو این است که به هر علتی که تصمیم گرفته می شود کندو بچه ایجاد کند، این ملکه قبلی است که کندو را ترک می کند. در واقع ملکه به خاطر افزایش فضای کلنی یا گسترش کلنی و افزایش تولید مثل، کار سخت را انتخاب کرده و کندو را ترک می کند.

این نوع فداکاری زنبور ملکه و زنبورهای دیگری که حاضر می شوند کلنی که خود ساخته و برای رشد آن تلاش کرده اند را تنها به دلیل گسترش کلنی ترک کرده و برای ساخت یک کلنی دیگر، کندوی قبلی را ترک کنند. این اقدام درس های زیادی برای انسان ها دارد.